Presintaasje ‘Ryzji yn it Frysk’ – Onbehaaglijke schoonheid

Ofrûne freed wie de presintaasje fan de twatalige bondel ‘Ryzji yn it Frysk’, in limited edition, yn galery melklokaal voor hedendaagse kunst in Heerenveen. Eeltsje Hettinga sette yn gearwurking mei Elske Schotanus gedichten fan de Russyske dichter Boris Ryzji nei it Frysk oer.

Klik de foto voor pdf

It earste eksimplaar wie foar Ira Judkovskaja, artistyk lieder by it toanielselskip Tryater. Se droech trije gedichten fan Ryzji yn it Russysk foar. Yndrukwekkend. De klanken sniene my de siele. De muzyk. Dêrnei koe ik de Fryske fersy fan de troch har foardroegen fersen oer it fuotljocht bringe.

En passant wiisde Ira Judskovkaja nochris op it belang fan literêre oersettingen út oare talen wei. It skept oare en nije perspektiven en helpt ek net in lyts bytsje mei om in oare kultuer te begripen.

Skilder en byldzjend keunstner Jochem Hamstra makke foar dizze nûmere útjefte fiif portrettekeningen van Boris Ryzji.

Yn melklokaal binne oant 7 july de orizjinele tekeningen fan Ryzji te sjen. Dêrnjonken lit Hamstra op de melklokaalferdjipping ‘Tank’ in tal wurken – skilderijen, kollaazjes en assemblaazjes – sjen dy’t de titel ‘De zee’ meikrigen hawwe, in titel dy’t ûntliend is oan Ryzji’s gedicht ‘De zee’.

Melklokaal voor moderne kunst is iepen op freed- en sneintemiddeis. De 86 siden tellene blomlêzing ‘Ryzji yn it Frysk’, in útjefte fan Cepher yn gearwurking mei melklokaal, is dêr ek te krijen.

Oer Boris Ryzji op dit webloch:

DE ZEE

…… In verre, droeve buitenwijken, die ‘s ochtends leeg en somber
zijn, waar de seringen er belachelijk en zielig bij staan op het plein,
daar staat een huis zestien etages, waarnaast een populier verrijst
die uitgeput en overbodig naar de verlaten hemel wijst; en bij die
populier een bankje, daar slaapt al sinds een uur of twee Dimitri
Rjabokon, de schrijver, hij ligt te dromen van de zee.
…… Hij heeft gedronken, is verdomme voor altijd weg van huis
gegaan, hij wilde naar de zee vertrekken, maar kwam bij het sta-
tion niet aan. Hij wilde naar de zee vertrekken, die ieder leed ver-
drijven kan. Hij heeft staan vloeken, zag dat bankje, ging liggen en
daar snurkt hij dan.
…… Toen is de zee naar hem gekomen, de zee met haar vertrouwd
gezicht, de blauwe zee is zelf gekomen, glimlachend in het och-
tendlicht. Dimitri heeft toen ook geglimlacht. En die beweging-
loze vent, vermagerd, kaal en zonder tanden, is ijlings naar de zee
gerend.
…… En rennend ziet hij een gestalte die in de gouden branding
staat. En dat ben ik, die ook voortdurend naar zee wil en maar
steeds niet gaat – ik slaap en schommel op een schommel tussen
wat struiken op een plein. In verre, droeve buitenwijken, die
’s ochtends leeg en somber zijn.
.

(*) Dimitri Rjabokon (geb. 1963) – dichter uit Jekaterinboerg

Boris Ryzji, Wolken boven E (gedichten), ‘De zee’,
vertaald uit het Russisch door Anne Stoffel,
Hoogland & Van Klaveren, 2008 p. 37.

Portret Boris Ryzji – tekening Jochem Hamstra.

DE SEE

……De fiere bûtenwiken binn’ by’t moarntiid leech, drôf en tryst,
mei in seringebeam op it plein dy’t der bespotlike earm by stiet.
Der is in hûs sechstjin etaazjes, dêrnêst ferriist in popelbeam dy’t
suterich en oertallich nei de ferlitten himel wiist; en by dy popel-
beam, in bankje, dêr sliept, heal blasee, al in oere as twa,
Dimitri Rjabonkon , de skriuwer, hy leit te dreamen fan de see.
…… Hy hie dronken, is, ferdomme, foar altyd fan hûs gongen,
hy woe nei de see ôfstekke, mar op it stasjon is er nea oankomd.
Hy woe nei de see dy’t alle leed ferjeie kin. Hy flokte omraken,
seach dat bankje, joech him del en snoarke dêr, net te min.
…… Doe sette de see op him ta, de see mei syn wol fertroud útsjoch,
de blauwe see sette op him ta, laitsjend yn it moarntiidsljocht.
Dimitri lake op syn bar werom. En heal te ’n ein is dy sâltsek,
fermeagere, keal en sûnder tosken, is hastich nei de see ta flein.
…… En fleanend seach er in ferskining dy’t yn de gouden brâning stiet.
O, dat bin ik, dy’t ek altyd nei see wol en hieltyd mar net giet –
ik sliep, soeikjend op in skommel tusken it strewel op in plein
yn in fiere bûtenwyk, drôf en leech, by ’t moarntiid tewyl’t it reint.

Oer Boris Ryzji op dit webloch:

..
©EH