Marlene van Niekerk – ‘Súd-Afrika, harkje ris nei my’

Marlene van Niekerk (1954) is ien fan de foaroansteande dichters yn it hjoeddeiske Súd-Afrika. Se dosearret Afrikaanske en Nederlânske literatuer oan de Universiteit fan Stellenbosch yn Súd-Afrika. Har debút  makke se mei de roman Triomf (1994), in boek oer de politike feroarings yn Súd-Afrika, yn it bysûnder oer de apartheid en it yn inoar stoarten fan dat systeem. De roman lit sjen dat it benammen de yn earmoed libjende befolking is dy’t by de striid om en it sykjen nei mear demokratyske wegen yn in troch apartheid ferskuorde maatskippij de slach ferliest. It ferhaal waard ferfilme troch de Flaamske regisseur Michael Raburn, waans wurk yn 2009 bekroane waard mei de Film Award op it Durban International Film Festival.

Man Booker International Prize

Van Niekerk har meast ferneamde roman is Agaat (2007), in kronyk oer fyftich jier Súd-Afrika, dêr’t de problematyk fan in oan de spiersykte ALS te lider geande frou en de apartheid sintraal yn steane. Agaat waard oerladen mei tal fan ynternasjonale prizen en dat sil nei alle gedachten net swak byspile hawwe by de ferline wike buorkundich makke shortlist-nominaasje fan Van Niekerk foar de prestizjeuze The Man Booker International Prize, in priis dy’t earder nei Philip Roth en Alice Munro gong.

It hjir ferfryske gedicht fan Van Niekerk, ‘Suid-Afrika, luister mooi, ja,’ ( ‘Súd-Afrika, harkje ris nei my’), is opnommen yn Brief aan Beatrix en 22 andere opstellen over de roman en de romanbeschouwing (2007). De tekst, soms satirysk, soms banaal en hjir en dêr uterst radikaal as it om miening en oertsjûging giet, ken twa fersys. Beide ferskille nochal fan inoar as it om de ynterpunksje en de lingte fan de rigels giet. Guon nammen yn de twadde fersy, dy’t de titel ‘Brief aan my vaderland’ meikrige, binne weilitten, bygelyks dy fan eardere minister fan Oarder en Rjocht, Adriaan Vlok, of dy fan de anty-apartheidsaktivisten Albie Sachs en Frank Chikane, fan wa’t de lêste yn de jierren njoggentich lid wurde soe fan it Afrikaansk Nasjonaal Kongres. Fierders binne der alderlei tafoegings dien lykas it sizzen dat de machthawwers ‘it folk dat stimt fluensk mei moaie praatsjes op ‘e lije side komme (ik sil noait gjin nammen neame.)’ It makket de twadde ferzje faaks in slach algemiener, mar net minder oangripend.

By de oersetting haw ik gebrûk makke fan de fertaling fan it gedicht troch de fêste oersetter fan Marlene van Niekerk, Riet de Jong-Goossens, en de Súd-Afrikaanske tekst, ferzje twa.

.

‘Súd-Afrika, harkje ris nei my’

Súd-Afrika, harkje ris nei my, ja, do, dêr ûnder yn de punt
tusken twa seeën, skerp delset troch it kontinint fan fûstbilen,
God wit hoe’t by de earmsholte fan it ûnderste Amearika it skouder úthoud is:
njonken my klapperet in hûn mei de earen yn in hok fan sink yn ‘e sinne,
út en troch fernimst in gewearskot, mar dat mei dy net ôfliede, want,
Súd-Afrika, ik sit hjir moai fier út ’e reek
yn in lân dat liket op de lears
fan Lyts Tomke, kartelknipt yn de Middellânske See.

Ik skreau dy want ik wit net hoe’t ik it haw,
hjoed stean ik net te preuveljen mei foarút stutsen krop
nei in beskildere soudering of de mei stegers útriste flanken fan in katedraal
of in preekstoel fan Bernini mei streke moarmer, nee,
Súd-Afrika, ik sit hjir op ‘e grûn fan in ûnbekende boer,
dêr’t swarte hoannen mei reade kammen tusken sipressen ompronkje,
nochal fassistysk sa út it perspektyf fan de skilder wei, net dat it dy wat útmakket.

De boeren jagen op wylde swinen yn de bosken hjir
en de ferkearsbuorden seine net sjitte aanst in skerpe bocht,
dus der is neat te rêden dat ûnwettich is.

Súd-Afrika, net de oare kant op sjen, ik haw it tsjin dy.

Foar my stiet de roazemaryn ôfset mei betroude blauwe blomkes plus
bûtenwenstich giel en beuzige bijen. Boppedat – ik skriuw alles mar foar dy op –
op ‘e kop ôf tolve oere, it bingeljen fan de kapel hjirboppe fan Us Leaf Frouwe
fan de Fontein fan de Grutte Genede yn it heuveldoarp Chiusdino
Chiuso betsjut sletten en dino is in ding lyts en hurd as in nutedop.

Súd-Afrika, wat kin ik dy noch mear fertelle oer de omkriten:
der bliuwt in miniatuersyklaam, en wat minuskúl fingerhoed mei pearze flekken,
in oerlyts, op in stâle bestjurre flinterke
yn it skruten skaad fan de simmeriik
neat fergelike mei de goudsjeblompracht dy’t dy treft yn augustus
oan de westkust, mar dêr giet it net om.

Súd-Afrika, de skonken fan de âlde manlju hjir binne krom fan al it swinejeien
de froulju prottelje mei it swit op ‘e noas yn de steechjes fan moarns betiid oant jûns let,
oars net as ien kear wyks sjochst op merkdagen it steltsje laitsjen
en de grienteman set him yn postuer yn in read himd mei in tros druven
as wie it in skyld,
syn oare hân akimbo lykas in akrobaat mei plannen
(de druven smeitsje goed, mar ik swar dy:
se helje it yn ‘e fierste fierte net by dyn boppestbêste hoannepoat).

Yn Toskane litte de pompoenen har net maklik skile.

Súd-Afrika, myn eigentlike ûnderwerp, hjir sit ik moer-allinne mei myn hoed fol stippen
tusken de olivebeammen foar myn briefpapier:

EN IK BIN NET BANG!!!

Súd-Afrika, ik ken mysels net as ien dy’t bang is,
nee, sels net by it safolste ûndersyk,
ik leau yn de yntegriteit fan dizze útlânske bijen hjir,
gjin inkelde wangeunstigens dy’t dizze ynsekten by de koer geriift.

No goed, ik sil antwurdzje op watsto fregest Súd-Afrika, mar
sis net dat ik dy net warskôge haw:

NEE HUNDERT KEAR NEE!!!: HJIR
sil gjin man út de bosken komme
en mei it mês
op myn kiel
my de klean
fan it liif roppe sa’t ien op de twa dat oerkomt
yn dy opfokte wenwiken fan dy en by dat tal ryk likegoed as earm.

Hjir is nimmen dy’t tinkt hy of sy heart by myn hoed
of myn hân,
myn koets,
myn kut,
of myn tsjettel
dy’t steand oer myn fjoer my te besitten komt.

En dêrtroch fiel ik my hjir net alhiel op gemak,
in frjemdling yn de poarte fan in fergees ferwachtsjen om skeind te wurden.

Wêr wie ik.

Swarte ûnderbroeken wapperje yn in krânse fan geraniums
oan droechlinen ta de finsters út,
de karabiniery drage wite helms en skoudertaskes fol paniny,
carbonara is spek en prosciutto is skinke en lykas oanjûn wurde kalebassen
hjir goed trochbakt. Sa’t skynt stiene der reade anjelieren yn it wapen fan Nero,
Marinetti wie in dichter dy’t tsjin it iten fan fermiselly wie
om’t it de pânse fan soldaten te grou meitsje soe foar de kriich,
en Il Duce winske him mei syn stelling gelok,
amaretto is likeur, lambrusco sparkelet en amici andiamo alle giardino
betsjut leave freonen lit ús in slach troch it tún dwaan.

Súd-Afrika, ik moat dien meitsje, dit brief wurdt no te lang.
Sjoch, begryp my goed, ik wol weromkomme, oars as Burroughs dy’t yn Egypte
bleau doe’t er de skurft oan Amearika hie.

En Súd-Afrika, wês bliid dat ik Allen Ginsberg net bin
dy’t algeduerigen de wandieden fan syn heitelân yn kaart brocht ien foar ien,
gelokkich foar dy bin ik hjoed gjin rikke Joad.
en dyn skiednis fan ûnderdrukking, Súd-Afrika, komt
yn alle gefallen de lilkens fan de befoarrjochten te foaren.

Ja, Súd-Afrika, ik lês dyn gedachten,
sels gjin ienentweintich tûzen moarden jiers binne genôch foar in krityske diagnoaze
fan it lân syn sûnens want elkenien hat stimrjocht.

Súd-Afrika, okee – do hast in punt: do bist in iepenskuord kutlân,
al sûnt de kommandant fan it útskot op Batavia yn 1625 de amandelhage
ûnder de Duiwelspiek omhegen holp en ‘Houdt den Bul’ en ‘Keert de Koe’,
gjirrige bûtenposten mei sjitgatten, boud oan de Kaap en slaven
dy’t pompoenen snaaiden op peallen speetst, it útholjen oan
de raven littend, en slavinnen útrûpele yn de Poalske bok oant har de earms
oer de knibbels knapten as prikfjoerguod.

Súd-Afrika, no wurde myn paragrafen langer en minder fermaaklik.

Gjin lân dat op dy wize saneamd ‘beskaafd’ wurden is
troch God syn gesanten de genede ferneare kin fan in progressive grûnwet
dy’t trije iuwen letter oan elk de iepensette doarren fan de himel ûnthjitte,
en Súd-Afrika, hast it rjocht om smeulsk te dwaan as de fuotten fan Chikane wosken wurde
troch âld-minister Vlok dy’t de man mei giftige
ûnderbroeken om hals helpe woe krekt twa desennia lyn,
my heucht dy plysjelju fan Vlakpaas dy’t oorfoanbommen, ornearre foar Albie Sachs,
op bargekoppen út probearren, ik fréégje dy.
Súd-Afrika, ik wit likegoed as dy dat soks it gefolch wie fan
it masterplan fan in Hollanner op swarte skuon
en syn fetkeapjende opfolgers dy’t it lân fjirtich jier oanien
hân yn hân mei Ango en De Beers
swart en blank útselektearren sa’t by in keuken út de sixties
it gimmelearden boerd en de beker fan de faam apart opburgen waarden
tegearre mei de slypstien en de fleisbile ûnder de goatstien.

Heare Súd-Afrika, it komt net goed mei dy,
gjin dichter dy’t betinke kin wat der allegearre mei dy útheefd is.
As ik de statistiken opneame moat dy’t ik hjir yn de kranten lês,
soe dat de mooglike universele wearde fan dit brief
en syn net út te flakken foarmen fan estetyk
plus de fraaie dûbeldsinnigens en patos fan de ynset
yn de tsjillen ride.

Mar Súd-Afrika, fuck de dichtkeunst, I’m on a roll hjir tusken de losse skotten
en de funny bijen en de katolike klokken,
en dat krekt oereinkaam syklaamke is omdoch dwaande
yn har besykjen om harsels yn my te ynkarnearjen as in tear kroande teister.

Súd-Afrika, ik sil it no net op in gûlen sette.

Myn polityk korrekte freonen
(ik ha de pompoen justerjûn foar har bemjukse yn in lasanje)
ferklearje, mei de knûst strak om it stielhurde itersark hinne,
dat it ferskil tusken de misdieden fan de riken en de misdieden fan de earmen
kontininten fier útinoar lizze.

Súd-Afrika, dizze freonen fan my tasiedzje myn hert mei leauwe, hope en leafde
sa’t it goede freonen foeget mar ik redenearje sá: de slaven
op peallen set foar de raven troch de boalen fan de VOC
foarmje gjin reden of ûntskuldiging foar it ferkrêftsjen fan in bern
troch in minder befoarrjochte dy’t yn 2007 eftersteld is,
SELS NET AS ER FERHONGERE TAHALDT
UNDER SWART PLESTIK
NEIST DE STARTBAAN FAN DE
SÚD-AFRIKAANSKE LOFTFEART!!!

En noch minder is dit in reden foar de hjoeddeiske lichting grouwélich ostentatyf
yn four-wheel-drives omkarkjende speknekpolitisy dy’t mei har kâlde famyljes
it lân lykas wenst nei de ferdommenis helpe troch ûnkunde en bedroch.

Súd-Afrika, it punt is, do jagest my de grize oer ‘e grouwe, ik bin myn rie te’n ein,
earlik wier, ik fiel gjin fuck foar Italje,
fan potgeraniums wurd ik depressyf,
en elke tredde doarpeling is hjir in dwerch of rânedebyl
troch iuwen fan yntylt, gjin spoar
mear fan in enigmatysk Etruskysk glimkjen.

Súd-Afrika, ik haw gjin oar liet,
inkeld fan dy wol ik sjonge, ik wol de klisjees fan dyn queeste,
dyn stupide miten fan swarte renêssânse en blank wekker wurden
ynruilje foar oare knikkerts,
bonken helder as triennen
op it fertutearze skoalplein fan dyn hert:
warleazens, tankberens, soarchsumens, frede,
Ik sykje in soeverein-wêzen dat yn it finen en meitsjen sit
fan moaie dingen, handige dingen om frijmoedich wei te jaan.

Net dat dit brief dêrta in oanset is,
dit epistel is stiengrús yn in drûge fontein
(ik wist dat der problemen fan komme soene,
om it oer misbrûk fan de poëzy net te hawwen,
In fjildboeket is yn in oar lân genôch om in gefoelige frou ris fiks op stang te jeien.)

Súd-Afrika, skriuw gerêst werom, myn foarnamme is bygelyks Joy en myn fan
Van Aarde lykas dy fan dy âlde frou dy’t, nim my net kwea,
mei in fleisbile deahoud waard yn har libbensgrutte keuken yn Gordonsbaai.

(Tink om it passyf, Súd-Afrika, ik wol gjinien sûnder bewiis
ferantwurdlik hâlde, no is it oan dy,
sjoch nei itjinge watst yn ‘e hân hast.

Postscriptum: Súd-Afrika, nim my net kwea, hoe’t ik my ek de kop stjit
yn dit lytse Latynske lân,
ik kin dy om ‘e deale net samar in moai smoute brief skriuwe,
moarn sil ik it wer besykje,
jou my noch in kâns.

Chiusdino, 2006

 

De Nederlânske oersetting ‘Zuid-Afrika, luister eens naar mij’ is opnommen yn: Brief aan Beatrix en 22 andere opstellen over de roman en de romanbeschouwing, gearstald troch A.M.A. van den Oever en Ernst Bruinsma, DWB, 2007.

.

Brief aan my vaderland
(Chiusdino, September 2006)

Suid-Afrika, luister mooi, ja, jy daar aan die onderpunt tussen twee seë,
skerpkant van die klipwerktuigkontinent,
godweethoe uit die oksel van die onderste Amerika geskouer:
langs my klapper ʼn hond sy ore in ʼn hok van sink in die son,
af en toe klink ʼn geweerskoot maar moenie
dat dit jou afsit nie,
want, Suid-Afrika, ek sit hier op ʼn veilige afstand
in ʼn land wat lyk soos die laars
Van Klein Duimpie, gekaart in die Middellandse See.

Ek skryf vir jou want ek weet nie hoe ek dit het nie.
Vandag staan ek byvoorbeeld nie en prewel met my nek opgekrink
na ʼn beskilderde plafon of die gesteierde flanke van ʼn katedraal
of ʼn preekstoel van gestreepte marmer nie, nee,
Suid-Afrika, ek sit hier op ʼn onbekende boer se grond
waar swart hane met rooi kamme pronk tussen sipresse –
nogal fascisties uit ʼn skilderlike oogpunt, nie dat dit jou sal skeel nie.

Hulle jag vlakvarke in die bosse hier,
en die padborde sê geen skietery skerp draaie voor,
so daar is niks ongereelds aan die hand nie.

Suid-Afrika, moenie anderpad kyk nie, ek praat met jou.

Voor my staan die roosmaryn oortrek van vertroude blou blommetjies plus
ongewoon geel en besige bye. Daarby – ek skryf maar alles vir jou op –
twaalfuur op die kop, die gebeier uit die kapel hierbo van Onse Liewe Vrou
van die Fontein van Enorme Genade in die heuweldorp Chiusdino
(Chiusi beteken verslote en ʼn dino is ʼn klein harde ding soos ʼn dop.)

Suid-Afrika, wat kan ek jou nog vertel van die omgewing:
daar bloei ʼn miniature bossiklaam, ʼn minuskule pers gevlekte vingerhoed,
ʼn piepklein op ʼn stingel gestolde vlindertjie in die skaam skaduwees van die quercus,
niks vergeleke by die gousblomprag wat jou tref in Augustus
aan die weskus nie, maar dis nie die punt nie.

Suid-Afrika, die ou mans hier se bene is bak van die aanhoudende varkvangery,
die vroumense mor besnor in die stegies van die oggend tot die aand.
Slegs een keer per week op die markdag sien jy die spulletjie lag
en die vrugteboer kom staan in ʼn rooi hemp voor mens met ʼn tros druiwe
soos met ʼn skild,
sy ander hand akimbo soos ʼn voorgenome akrobaat.
(Die korrels is goed maar ek verseker jou
dit kom nie naby jou onnoemlike hanepoot nie.)

Die pampoene skil moeilik in Toskane.

Suid-Afrika, my eintlike issue is, ek sit alleen hier met my hoed vol polkadots
tussen die olyfbome voor my lyntjiesbriefpapier –

EN EK IS NIE BANG NIE!!!

Suid-Afrika, ek ken myself nie as onbevreesde nie,
Ja, selfs nie by die soveelste ondersoeking nie,
ek glo in die integriteit van hierdie buitelandse bye hierso,
dis nie afgunstiges wat hierdie insekte by die korf bedien nie.

Nou goed – ek sal antwoord wat jy vra Suid-Afrika, maar
moenie sê ek het jou nie gewaarsku nie:

NEE HONDERDMAAL NEE!!!

ʼn Man
sal nie hier uit die bosse kom
en met ʼn mes
teen my keel
my klere
van my lyf skeur soos wat met een uit elke twee gebeur
in jou gefokte woonbuurte daar benede ryk sowel as arm nie.

Hier is niemand hier wat dink hy of sy behoort my hoed
of my hand,
my koets,
my kut,
of my ketel,
wat op my stoof staan te besit nie.

En dit laat my regtig ontuis voel, ʼn vreemdeling
in die poorte wat tevergeefs die skending verwag.

Waar was ek.

Swart onderbroeke hang omraam deur malvas
aan wasgoeddrade by die vensters uit.
Die carbinieri dra wit helms en skouertassies vol Panini.
Carbonara is spek prosciutto is ham en soos reeds vermeld is kalbasvrugte
hier hardgebak. Daar was skynbaar rooi angeliere op die wapen van Nero.
Marinetti was ʼn digter wat teen die eet van vermicelli was
omdat dit die soldate se pense te swaar sou maak voor die oorlog.
En Il Duce het hom met sy standpunt gelukgewens.
Amaretto is likeur, lambrusco het sprankel en amici andiamo alle giardino
Beteken: geselle myn kom ons wandel na die tuin.

Suid-Afrika, ek moet afsluit, hierdie brief word nou te lank.
Kyk, moenie my misverstaan nie, ek wil terugkom, anders as Burroughs wat in Egipte
gebly het toe hy die moer in was vir Amerika.

En, Suid-Afrika, wees verder bly ek is nie Allan Ginsberg
wat die lopende skandes van sy vaderland een vir een geïnventariseer het nie.
Gelukkig vir jou is ek nie vandag ʼn gerookte Jood nie.
En jou geskiedenis van onderdrukking, Suid-Afrika, verbied
in elk geval die verontwaardiging van die bevoorregtes

Ja, Suid-Afrika, ek lees jou gedagtes,
nie eers een en twintig duisend moordenaarsharte per jaar is genoeg vir ʼn diagnose
van landsgesondheid nie, want almal het stemreg.

Suid-Afrika, okay – ek sien jou punt: jy sê jy kan nie help nie
want jy’s ʼn oopgeskeurdepoesland,
vandat die uitskotkommandeur van Batavia die amandelheining
opgerig het en Houdt den Bul en Keert de Koe,
gierige buiteposte met skietgate aan die Kaap gebou het, en slawe
wat pampoene gesteel het op pale deur die hol vir die rawe
gelos het, en slavinne in die Poolse bok laat bind het totdat hulle oor hulle eie knieë
hulle arms gebreek het soos fynhout.

Suid-Afrika, nou word my paragrawe langer en minder vermaaklik.
Geen land wat op dié wyse sogenaamd beskaafd geraak het
deur gesante van God kan die genade verduur van ʼn progressiewe grondwet
wat drie eeue later die hemel met geopende deure aan almal beloof nie.
En Suid-Afrika, jy smaal tereg as die nuwe kommandant se voete gewas word
deur ʼn eks-minister wat hom met giftige onderbroeke
van kant probeer maak het pas twee dekades gelede.
Die liede het oorfoonbomme op varkkoppe uitgetoets, bid jou aan.
Suid-Afrika, ek weet so goed soos jy dat dit die uiteinde was
van die meesterplan van ʼn swartskoen Hollander
en sy spekkige opvolgers wat die land veertig jaar lank
hand aan hand met Anglo
wou uitsorteer soos ʼn sixties kombuis
en die enemmelbord en -beker van die meid apart
saam met die slypsteen en die vleisbyl onder die zink gebêre het.

Here, Suid-Afrika jy gaan nie regkom nie.
Geen digter kan uitdink wat alles met jou gebeur het nie.
As ek die statistieke moet opnoem wat ek in die koerante lees,
gaan dit die moontlik universele
waarde van hierdie brief
en sy nie onbeduidende verestetiserings plus
die fraai dubbelsinnigheid en patos van die inset
erg in die wiele ry.

Maar Suid-Afrika, bogger die digkuns, I’m on a roll hier tussen die los skote
en die funny bye en die katolieke klokke,
en daardie regstandige siklaampie is verniet besig
om hom in my te probeer inkarneer soos ‘n teer gekroonde voelorgaan.

Suid-Afrika, ek gaan nie nou begin huil nie.

My polities korrekte vriende
(ek het die Italiaanse pampoen gisteraand vir hulle verwerk in ʼn lasagne)
stel, met die eetgerei van vlekkelose staal stewig in die greep
dat wandade van mag, en wandade uit onmag, kontinente van mekaar verwyder is.

Suid-Afrika, hierdie vriende van my saai geloof hoop en liefde in my hart
soos dit goeie vriende betaam, maar ek redeneer so: die slawe
op pale is geen rede of verskoning vir ʼn kinderverkragting
deur ʼn minderbevoorregte agtergestelde nie.

SELFS AL PLAK HY
VERHONGERD ONDER SWART PLASTIEK
LANGS DIE AANLOOPBAAN VAN DIE S A L!!!

En nog minder is dit ʼn regverdiging vir die huidige ligting bloedstollend ostentate
vierwielaangedrewe vetnekpolitici met hulle aangetroude families
om die land gebruiklikerwyse in sy maai stuur
deur bedrog en onverskilligheid en die stemvolk met mooipraatjies gestaag deur die ore
te bly naai nie (ek sal nie nou name noem nie.)

Suid-Afrika, die punt is, jy freak my uit, ek het nie raad nie.
Quite frankly, ek voel fokol vir Italië.
Malvas in potte depress my.
Elke derde dorpenaar is op die rand van dwerg- of idiotedom
deur eeue se inteelt, geen spoor
van die enigmatiese Etruskiese glimlag meer hier nie.

Suid-Afrika, ek het nie ʼn ander lied nie,
dis oor jou wat ek wil sing, ek wil die clichés van jou kweeste,
jou stupid mites van renaissance-se en ontwakings
inruil vir ander albasters,
traanhelder ghoens
in jou hart se verwaarloosde skoolgrond:
weerloosheid, dankbaarheid, sorgsaamheid, vrede,
ʼn soewereiniteit gesetel in die vinding en maak van skone dinge, handige dinge.

Nie dat daartoe hierdie brief ʼn aanset is nie,
hierdie epistel is klipgruis in ʼn droë fontein.
(Ek het geweet daar gaan moeilikheid van kom,
om van misbruik van die poësie nie te praat nie,
ʼn ander land se veldblomme is genoeg om ʼn gevoelige vrou seriously op te fok.)

Suid-Afrika, skryf gerus terug. My voornaam is byvoorbeeld Joy en my van
Van Aarde soos daardie ou tante, ekskuus vir die wals,
wat met ʼn vleisbyl
doodgekap is in haar enorme kombuis in Gordonsbaai.

Let op die passief, Suid-Afrika, ek wil niemand verkeerdelik
verantwoordelik hou hier nie, it’s over to you,
kyk wat hou jy in jou hand.

Naskrif : Suid-Afrika, neem my nie kwalik, hoe ek ook my kop stamp
in hierdie klein Latynse land,
ek kan om die dood nie vir jou ʼn lekker brief skryf nie.
Môre sal ek weer probeer.
Gee my nog ʼn kans.