Fers by de iepening fan taalsintrum Obe – ‘De tocht de taal’
DE TOCHT DE TAAL
(‘De OBUS over de stad’
Paul van Ostaijen)
De stêd betinkt syn wegen,
groetet – Obus, obas –
betiid moarntiid noch,
syn skimen en passanten.
Ut streken, tekene fan
stof en stjerren, strykt
mei alle sinnen iepen
it ljocht de Foarstreek oer,
sjocht yn de erkers boppe
de apoteek hoe’t in frou
har de rokken skikt,
mei in tillefoan oan it ear
de nachtlampe útknipt
en fertrekt, sa’t tiid
in weireitsjen is yn in taal
dy’t har net sizze lit.
It ljocht, it koekeloert
in tel troch it kattelûkje
yn ‘e doar fan in broer,
sjit yn in flits de grêften oer,
dêr’t de skym fan in man,
dy’t inkeld yn syn fersen
wenje kin, boppe in saak
mei stoffen en kleden
in see oan wolkens beëaget,
dy’t him de dreamen sjonge
fan in eilân, fier foarby
de dei syn bedomptens.
De stêd betinkt syn wegen,
kloppet op ‘e Kelders
tsjin finsters en lûken, heart
yn it reinen oer By de Put
it lûd fan stjittende treinen,
op wei nei in dûnker
easten, de weifierde
stimmen – hoe’t tirannen
de wurden omklapten ta
leagens yn de oere
fan in waansin, dêr’t
de taal it tinken yn ferlear.
De moarn, in fersopene kat,
brekt iepen by it ljocht,
dat út de termen fan ‘e sinne
oer de trije terpen spat,
it ljocht dat – Obus, obas –
triljende as in famke
yn it stal fan fisk har
it glêzen lyfke driuwe lit
nei in skeaneagjende
fjoertoer, mei stimmen dy’t
flústerje o, kumara, kumara,
tha maidin, maidin mhaith.
En de stêd sprekt, hâldt
(as in terp de tiid) talen en
tongen yn it ljocht fan
dat wat men is: foarbygonger.
.
Eeltsje Hettinga
.
r. 36-37. ‘Tirannen klapten wurden om ta leagens’ is in rigel út it gedicht ‘Wurden’ fan Tiny Mulder., r. 51 – ‘kumara’ betsjut goemoarn yn it Sranantongo yn Suriname. r. 52 – ‘Maidin mhaith’ betsjut goemoarn yn it Ierske Gaelic.
===========================================================================
Engelse vertaling van ‘De tocht de taal’ is van David Colmer, klik hier
Words’ Journey
‘De OBUS over de stad’
Paul van Ostaijen
The city considers its streets
of an early morn,
greets – Obus, obas –
its ghosts and passers-by.
The light comes streaming in,
specked with dust and stars
– all senses open –
crosses the Voorstreek,
sees a woman in the window
over the chemist,
adjusting her skirts,
phone pressed to one ear,
turning off the nightlight
and leaving, like time,
a disappearance in a language
that will not be spoken.
The light steals a glance
through the cat flap
in a brother’s door,
shoots over the canal where,
upstairs from a shop with fabric
and rugs, the ghost
of a man who could only
live in his poems
pursues an ocean of clouds
that sings of the dream
of an island far beyond
the narrow-minded day.
The city considers its streets,
knocks on the windows and shutters
along the Kelders and hears
in the rain on Bij de Put
the pounding sound of trains
traveling into a dark
east, the deported
voices – how tyrants
twisted words into lies
in the hour of madness
when language
lost the power of thought.
This drowned rat of a morning
bursts open in the light that falls
from the bowels of the sun
on the city’s three terps,
the light that – Obus, obas –
trembles like a girl who
lets her glassy body drift
in the form of a fish
to a crooked-looking
lighthouse where ghostly
voices call kumara,
o maidin maidin mhaith.
The city speaks and contains
(like time in a terp) the tongues
and tales of what we are:
its passers-by.
.
Translated by David Colmer
Epigraph: ‘De OBUS over de stad’ is a poem by Paul van Oastaijen, translated as ‘The CRUMP over the City’; lines 36/37: ‘Tyrants twist words into lies’ is a line from the poem ‘Words’ by Tiny Mulder, translated by Michele Hutchison; line 51: kumara means good morning in Sranan Tongo in Suriname; line 52: Maidin mhaith means good morning in Irish.