It Wad ferpatst, it Wad ferpatst
(30-01) Hjoed, de lêste tongersdei fan jannewaris, set de poëzywike útein. It gedicht ‘It skip lei droech’ is skreaun nei oanlieding fan in ferneatigjend ûndersyksrapport oer de hannel en wannel fan it Waddenfonds. [Sjoch ek fotobyskrift]. De Ingelske oersetting fan it gedicht is fan David Colmer, de Nederlânske fan Elske Schotanus.
Vandaag, de laatste donderdag van januari, begint de poëzieweek. Het gedicht ‘Het schip lag droog’ is geschreven naar aanleiding van een ronduit vernietigend onderzoeksrapport over het reilen en zeilen van het Waddenfonds. [Zie fotobijschrift]. De Engelse vertaling van het gedicht is van David Colmer, de Nederlandse van Elske Schotanus.
IT SKIP
Fier oer it Waad it lûd fan in hûn,
twa fearboaten noch, let jûn, ûnder in lege hoarizon.
Hoe’t de sinne fuortslûpte, de slufters yn,
de see, blakstil, in romte achter it alfabet spegele.
Droech lei it skip, dize en dampen kamen
oan âlde, foarwrâldske tiden.
Te dreamen lei ik, dronken yn de roef, en
seach, tommeljend de iuwen troch,
hoe’t it Waad folboud wie mei dammen, diken
en hoar gûnzjende enerzjyfabriken,
hoe’t boppe Wierum City in hely
tusken heechspanningskabels betize wie.
Yn it gak-gak-gak fan bline guozzen
hearde ik it Wad ferpatst, it Wad ferpatst, o,
gak-gak-gak oantdat ik wekker skeat,
oerstjoer mei de holle tsjin it roefslûken sloech.
Fan de boech ôf seach ik it swurk, wetter spielde
oer de plaat en los kaam ik út de Tiid.
.
Eeltsje Hettinga
In 2006 kreeg het Waddenfonds 800 miljoen euro om de schade door de winning van aardgas zó te compenseren dat natuur zou kunnen herstellen.
Het leek een ideale uitruil: natuur voor gas.
Het geld kwam slechts mondjesmaat bij natuurprojecten terecht.
Een aanzienlijk deel kwam terecht bij handige ondernemers en slimme hobbyisten.
Gelikte glossy’s, brochures en websites zoals Visit de Wadden hebben het druk met ‘het vermarkten’ van het Waddengebied, oftewel het Wad verpatst.
‘Ik woon een Gaast, aan het Ijsselmeer,’ zegt Waddenbioloog Theunis Piersma. ‘Hier in de buurt is recent weer een dorpshuis opgeknapt met onvruchtbaar uit het Waddenfonds. Heel leuk hoor, maar wat heeft dat met de Wadden te maken?’
Zie ook: De Groene Amsterdammer, ‘Het Waddenfonds als grabbelton. Waddengeld voor een blacklight golfbaan?’
Zie ook: De Groene Amsterdammer, Het Waddenfonds als grabbelton. Waddengeld voor een blacklight golfbaan?
HET SCHIP
Ver over het Wad het geluid van een hond,
twee veerboten, laat avond, onder een lage horizon.
Hoe de zon weggleed, de geulen in,
een windstille zee de ruimte achter het alfabet tekende.
Droog lag het schip, nevels en mist raakten
aan oude, voorwereldse tijden.
Te dromen lag ik, dronken in de roef, en
zag, vallend door de eeuwen,
hoe het Wad volgebouwd was met dammen,
dijken en zoemende energiebedrijven,
hoe boven Wierum City een heli
tussen hoogspanningskabels verstrikt zat.
In het gak-gak-gak van blinde ganzen
hoorde ik ’t Wad verpatst, ’t Wad verpatst,
o, gak-gak-gak totdat ik wakker schoot,
verward met mijn hoofd tegen de luiken sloeg.
Vanaf de boeg zag ik het zwerk, water spoelde
over de plaat en los kwam ik uit de Tijd.
Vertaling Elske Schotanus
.
THE SHIP
Far over the mudflats, the sound of a dog,
two ferries to go, late evening under a low horizon.
The sun slipped away, into the channels,
an unrippled sea reflecting space beyond the alphabet.
The ship lay dry, mists and fog stretching
back to ancient, prehistoric days.
I lay dreaming, drunk in the deckhouse,
and saw, tumbling through eternity,
the flats crammed with dams, dikes
and humming energy plants,
a helicopter caught in the high-tension wires
over Wierum City. In the honk-honk-honk
of blind geese I heard the words
the Wadden sold off, the Wadden sold off,
off-off-off until I woke with a start
and bashed my groggy head on the shutters.
From the bow I saw the rack, the sea washed
over de shoals, and I, I floated free of Time.
.
Translation
David Colmer