De ferrifeljend lichte werandablues fan it Amerikaanske gitaarwûnder J.J. Cale

J.J. Cale

.
Ay, my heucht de iggewearderij mei myn broer oer de klasse fan de dizze wike ferstoarne J.J. Cale, foar waans muzyk hy gjin oare kwalifikaasje opbringe koe as ‘J.J. Keelkankermuzyk’. Dat wie moai wurdboartersspul, mar yn syn soarte knap misjegenjend oangeande albums as Naturally, Troubadour en it lettere 5, wurk, en ûnderwilens klassyk wurk, dêr’t ik fier mei rûn.

Op earstneamd album binne nûmers as ‘Call me the breeze’ te finen, lieten dy’t in yngenieuze griemmank fan blues, folk, country en jazz ynhawwe. Cale (1938) sels wie alles yn ien: gitarist, sjonger, skriuwer, multy-ynstrumintalist, technikus, prodjûser, leginde, ikoan, you name it, mar boppe-al ‘a master’, sa’t Eric Clapton him yn de fabuleus moaie dokumintêre J.J. Cale To Tulsa and Back neamt, (in doku dy’t oant juster ta noch yn syn hiele hear en fear op You Tube te bewûnderjen wie, mar dy’t, spitigernȏch, no inkeld noch as in trailer te sjen is.)

Cale die der alles oan om ‘stardom’ te ûntrinnen. ‘Ik bin in gitarist en in skriuwer fan ferskes. (…) Ik bin wei fan muzyk, mar ik hâld der net fan om op ’e foargrûn te stean, ik wol, noch altiten net, ferneamd wêze.’.

Myn broer haw ik nea net oan it ferstân bringe kinnen dat dizze, letteroan mei it begryp ‘Tulsa-sound’ labele muzyk streekrjocht út Gods bûse kaam. Hy skildere, smookte tefolle pot en hold it by populêre Westcoast-bands as The Eagles, Jackson Browne, Crosby, Stills, Nash & Young, dat spul.

Yn Tulsa haw ik nea west, wol yn Oklahoma, de steat fan ferlitten spoar- en stasjonemplaseminten, fertutearze bordelen, skurve en ferrinnewearre hotels en einleaze desolate lânskippen, sa’t dy foar in part ek it dekôr binne yn in filmklassiker as Paris-Texas fan Wim Wenders. R. moast foar har wurk yn Oklahoma-City wêze of better Okla-City, sa’t de stêd faak op de griene ferkearsbuorden boppe de highways oanjûn is. It wie oktober, betiid hjerst. It plattelân fan Oklahoma-steat liet him sjen as in ienlike wyldernis, mei heal útlibbe gehuchten en loften, griis as it skroat fan de ferroastke Vietnam-starfighter op in rommelich boerehiem, earne oan de einleas lange Indian Nation Turnpike.

Underweis draaiden wy muzyk fan Bonnie Rait, Counting Crows, in soad ‘Motown’ en ja, J.J. Cale en dan benammen wurk fan de klassiker 5.

By syn muzyk moat ik faak tinke oan de noflike neimiddeiblues fan in komelker dy’t yn it skaad fan in âlde, oant de nok ta ȏfladen heaskuorre syn as wetter rinnende muzyk opfiert, in sigaret yn ien fan de mûlshoeken, in pot bier njonken him yn read sân. Mar it is ek de muzyk fan de weemoed, de mankelyk meitsjende treurigens fan in ferlitten suburb op sneintemoarn, dêr’t in man allinne op de weranda fan in blyn kafee sit, wylst yn de fierte in trein foarbydinderet.

Eric Clapton, dy’t mei syn fertolking fan Cale syn ‘After Midnight’ en ‘Cocaine’ derfoar soargje soe dat Cale fan in lokale Tulsa-sjonger eins staf oer nacht wrâldferneamd waard, sei oait fan syn sa ferrifeljend maklik gitaarspul: ‘Ik wit net hoe’t er it docht, it is fenomenaal. Syn muzyk is like ûntspannen as de master sels.’ Tegearre mei Cale makke Clapton letteroan it album Road to Escondido, dat mei útsûndering fan nûmers as ‘Danger’ hjir en dêr krekt in slach te glêd is. Lykwols, lieten as ‘Santa Cruz’, dat my oant juster net bekend wie, en nûmers as ‘Thirteen days’ (Live) meitsje alles wer goed.

.

.