De floed – Ik haw se sjoen, Li Su Sā… (3)

It gedicht ‘De floed’ is part fan in rige fan fersen dêr’t faak fan tocht is dat dy skreaun is troch de dichter Hu Thung, mar dat is in fersin, want, sa ûntduts syn wilens ferstoarne dochter Li Su, se binne fan ien fan syn omkesizzers, de dichter fan namme Wang-Hu, en skreaun yn it tiidrek 2017-2020. Yn 2018 sloopte it regear de studio fan syn lângenoat Ai Weiwei, dy’t ferballe en wol, yn Berlyn omtoarke.

Hu hie as dompteur fan liuwen, tigers en oare wylde katten wurk yn de stêd Yin Chuang, deselde stêd dêr’t Li Su har mem oait trapezewurkster west hie yn it destiids ferneamde sirkus fan Wang Tang.

Reizgjend op in lyts mûldier fan Hou Kou nei Kazachstan is de dichter earne ûnderweis ferûngemakke of oarswei weirekke. It hoe en het fan syn weiwurden lit him min neirinne.

Wol is der letter yn de biblioteek fan Hou Kou in mooglik by it gedicht hearrend motto weromfûn, mar wis is niks. Dat biedwurd sei: ”hap, al de huzen fuort, / fuort as oait / in bestean – plûns – by ’t nacht…”, net liker as hie der sprake west fan in grouwélich wrede tsunami. De titel fan it fers ‘De floed’ soe dêr op wize kinne.

It iene en oar strykt faaks ek mei it hjir ôfprinte gedicht dat útein sette mei de titel ‘Blank binne de hôven’,  in fers dat letteroan boppe wetter kommen is.

Lykwols, in floedweach is wer wat oars as in tsunami, want al hoe ferwoestgjend beide ferskynsels ek binne, in tsunami is altyd it gefolch fan in ûnderseeske ierdbeving dy’t weagen losmakket fan betiden tritich meter heech.

.
DE FLOED

foar Li Su Sā -發現兄弟

Ik haw se sjoen, Li Su Sā, alle lytse lotuskisten,
skommeljendewei de kletsende weagen oer.

Hoe rûch de rivier, deselde dy’t ús algeduerigen
kopke ûnder gean liet, in simmer oanien oantdat
op ’e banken fan begear ús de sinnen sprongen.

Der leit hjoed in dûnkere wale oer de dingen,
in sûmberjen woedet de ûnderstrûpte fjilden oer

en sa’t by it betinken fan dyn liet, dyn lichem, in swijen
de mûle berint, benimt no in dream libben de siken.

©Wang-Hu /©EH
.

Blank stiene de hôven en gehuchten

Blank stiene de hôven en gehuchten
yn de blauwe krite achter de rivieren.
Dieren dreaune foar de weagen út.
In hynsteliif lei oerskrank boppe
op de naal fan de bieb oan it plein.
Beammen stieken út de galmgatten
fan de timpel (dêr’tst op in middei
achter yn de sangenblauwe jister
my it hielal ûnder dyn rokken sjen lietst,
de ljochtsjende ierde by de himelske
offers fan it fleis). Soms yn de dream
is it dat ik it paad weromfyn lykas
juster, doe’t ik yn de rysfjilden bylâns
de tomben gyng. Yn it kroas tusken
iel, karper en snileguod gong in famke
har hege sjongen en mei de sinne dy’t
stadich oer it wetter glied, waard my
staf-oer-nacht hiel de weareld fan Bach.

©Wang-Hu /©EH

.
IT FEARHUS (IN BRIEF)

Winter kaam mei sang en hynders de bergen oer. Taferzen sliepte de rivier yn de sniebline delling. Troch it fearhûs galme it lûd fan Kathleen Ferrier, har stim wie it bakelitene geskink fan in reizgjende hynstehanneler út de stêd Krakau, dy’t har lieten oerkrigen hie fan in baas fokker fan hynders út in fier noarden wei, en it wie goed, ek al wie har Bach oars as de Jingju fan heit-en-dy!

=

It Westen kaam mei platespylders, telefyzjes en in man op de moanne. De Keizer sil der gjin wink minder om yn de eagen hân ha, heit allikemin, neamde al wat de frou út Ingelân song it tillen fan in tried yn ‘e loft. My waarden har sangen inkeld neaken lichem op nachten, blyn fan winter. Snie fleach as sied troch it lampeglês, tekene de loft mei guozzen en ljocht op in lege weranda. Núnderjend waard immen wei yn de dampen oer de delling.

©Wang-Hu /©EH
.

As ik dy sjoch, fearjendewei

Foar Āi Lì Kã [Pin Yin]

As ik dy sjoch, fearjendewei
op gympen de rivier del,
bûchsum wurd ik as it reid
yn de wyn dy’t klaver seit.

As ik dy hear, pratendewei
út alle ljochte djipten fan
de siel, sizzend: yn de kearn
fan it herte is alles ien, dan
wit ik, leafde is rau en hurd
ûnder de koperen tiid dy’t
lang om let de dei ferskuord.

En mei wat achter in wiffe
en smelle hingelbrêge no
de stream oan sinne heint,
dêr dream ik my djip yn dy
in lyts linich liet fan allinne
ljocht, bûchsum allyk reid.

©Wang-Hu /©EH

Ti Su-Song gong te boartsjen mei Li-Su Sa

發現兄弟

Ti Su-Song gong te boartsjen mei Li-Su Sa,
se ferven elkoar de gesichten swart,
spatten as hazzen troch de simmernacht,
dronken hetsich de ferskes fan it ljocht
en kamen yn de lytse dea ta de evennacht.

Li-Su Sa gong te boartsjen mei Ti Su-Song,
leidich fan lea de hege stêden troch,
songen fan papaver en skrot en lok,
behekst fan de nulle oant yn it lette ljocht,
bestiene tegearre as loft- en bûtensprong

De liven langeroan rampenearre, glied
harren ûnder de lidden in swarte sinne.
Net te kearen wie it ferlangen en kom
te stjerren as ienris yn de lytse dea.
Te boartsjen gongen Li-Su Sa en Ti Su-Song.

©Wang-Hu /©EH

r. 9 skrot – slang voor heroïne
r. 7 bestiene – belichaamden,
r. 11 rampenearre – vernield, verwoest

.

Swij do swij Ai Weiwei

foar Ai Weiwei –

Swij do, swij, Ai Weiwei, swij! Sis ris, wa skonk dy it frij en
lit dyn heit, de oerheid, de bleate kont fan ‘e keunst sjen?

Wat bakte dy it rjocht en stek mei harpij, sloery en lods
in tsjokke middelfinger op nei wa’tsto mei al dyn keunsten

neamd hast dyn dwingelandij? Tink net, Wei, dyn wurd
seit Wierheid? Alles watsto sjen litst, is oars net as mishipte

dekadinte smearlapperij! Harkje ris, wy hawwe it Goede
mei dy foar! Mar wolsto net omlyk, ay, wy pakke dy op,

brekke dy alle bliksemse bonken! Of wolsto aanst in baan
as skjinmakker fan skythokken yn kampen op ‘e keale

flakten fan Mongoalje? Nee, swij do, swij, Ai Weiwei, swij!
Net hasto it rjocht en sis watsto tinkst, skriuwst en dochst!

©Wang-Hu /©EH

Sjoch ek:

.